Pâbéaa kâra tii
kà
Pétéru
Bétapoo popai
Wàilàapà na wii tii bèeni?
Wà Simona Pétéru, pwi *apostolo, ma pwi âboro imaina naa na wâra pwapwicîri. É pitu têe wà Silas (côo 5.12), ba pwiri é pwi a tâmogòori bwàti pwa tii naa na grec.
É wii wiidà?
Nabibiu kâra *naja 62 ma 64, na pàara na wà pwi ukai kà tèpa *Roma, wà Néron, âna é tapoo tubaèpà tà tèpa cèikî naa goo wà Iésu. Munaa é wii gée Roma wà Pétéru (na ina goo wê pâ ‘*Babulona’ na 1 Pétéru 5.13).
É wii tâî?
Tà tèpa cèikî naa goo wà Iésu Kériso, na càra caa tèpa *Juif, â na rà wâro na province Asia kà tèpa Roma, wâna ére na ina goo pâ Turquie nabà. Â tii tà diri tèpa cèikî na tubaèpà tàra.
Cina é wii?
Wà tèpa cèikî, âna rà tâa na ê tàbwàti na pâ naja na wâru. Êco na pwa tèpa âboro na rà tapoo cicararà ma tubaèpà tàra. Â rà cètùu wà pwi ukai kà tèpa Roma, wà Néron, ba na é tubaèpà tàra mwara. É wii wà Pétéru, ba na é pagòo tèpa cèikî naa na pâ aré kàra.
Dà êre ê tii bèeni?
Wàijè na jè cèikî naa goo wà Iésu, âna jè pâ nau tèpa âboro na ê Ba kà Pwiduée, gée goo pai pwa *ârapwaailò goo Iésu Kériso. Jèe *upwaajè naa na nee Kériso, â wâdé na jè wârori ê wâro na pwicîri na diri pâ tòotù. Wiàna tubaèpà tâjè, â wâdé na jè niimiri pâ wà Kériso, âna dau tubaèpà têe, â wâdé na jè pidàpwicâarijè naa na ipwàdée, pwacèwiié. Ba o tâa tâjè pâ *aupwényunyuâari na wânidò *napwéretòotù na o tâa dàra gòiri awé (1.3–4, 5.12).
Pai pitàgoo tii 1 Pétéru
Ipwabwàcu (1.1–2)
É pa-udòjè Pwiduée â é pwényunyuâarijè (1.3–12)
Wârori wâro na pwicîri (1.13–2.10)
Wâro kâjè naa jaa tàpé na càra caa tâmogòorié (2.11–25)
Popai tà du duadà (3.1–7)
Jè pidàpwicâarijè naa tubaèpà tâjè (3.8–4.19)
Popai tà tèpa pitûâ kâra wâra pwapwicîri (5.1–4)
Bénabwé popai ma ipicijii (5.5–14)
1
Ipwabwàcu
1 Wâgo Pétéru na pwa tii. Go pwi *apostolo kà Iésu *Kériso, [ba é cùruo pâ, ba na go picémara ê popai kêe]. Go cau wii tàwà, tèpa âboro kà Pwiduée na pa-ipiinariwà pitiri pâ na province—wâ Pont, ma Galatia, ma Cappadoce, ma Asia ma Bithynie* Pont…Bithynie—Diri pâ province bèepwiri, âna tâa napô Turquie nabà.. 2 Roma 8.29; 2 Tésalonika 2.13Wà Pwiduée Caa, âna é jèe pitòrigariwà, ba wàépwiri ê auniimiri kêe gée na biu.  ê *Nyuâaê Pwicîri kêe, âna é nama guwà pwi Ba kêe na é pwicîri.  wà [Pwina naîê] Iésu Kériso, âna é jèe cèitiri ê pâ èpà kàwà† 3e phrase—Grec: Ê pai upwaawà goro ê domii kà Iésu. Wà tèpa Juif, âna rà tétàmwara ê paaci, â rà upwaa tèpa âboro goro ê domii kêe, ba na rà cèitiri èpà kàra. Nabàni, âna ê pai bà kà Kériso, âna é pwi ârapwaailò na cèitiri èpà kâjè. Ucina mwara goro ê auipwataâboro kâjè ma wà Pwiduée, ma câmu kêe pâ, jè o mwa pitêre dèe. (Côo Exode 24.5–6, ma Hébéru 9.18–21.) goro pai joro wàra ê domii kêe.  guwà jèe tèpa âboro na guwà pitêre dèe.
Wâdé naa tà tàwà ê *pimeaari imudi ma pinaanapô, na piêdò ma wéna! Cidòri nyuâawà!
É pa-udòjè Pwiduée â ée mwa dau pwényunyuâarijè
3 Pwamaina Pwiduée, pwi Caa kà Pwi Ukai kâjè, Iésu Kériso! Ba dau maina awé ê pimeaari imudi kêe ba kâjè. Â é naa tâjè ê wâro na bwaa âmuê, gée goro ê pai wâro côwâ gée na aubà, kà Iésu Kériso. Â gée goo kaa pwiri, â tâa tâjè mwara ê cèikî na tâbawêe, 4 Kolosé 1.12naa goo diri pâ *aupwényunyuâari na jè tapacîri. Â wàéni: O cau tâa tâjè tèpa naî Pwiduée ê *aamwari na wânidò *napwéretòotù—pwi aamwari na dau wâdé awé, â na càcaa wai ma botére, ba é tâa dàra gòiri awé!
5 Ioane 10.28, 17.11Ba é pa-udòjè wà Pwiduée gée goro ê cèikî kâjè [naa goo wà Kériso]. Â é gére wéaarijè goro ê nii ma pàtàmee, ba na jè o mwa bàra tòpi bamwara diri ê aupwényunyuâari kêe, na o âpàpaa na Tòotù pwicò‡ Tòotù pwicò—Bénabwé tòotù. Ê tòotù na ée mwa wâjué côwâ wà Iésu Kériso, ba na é pwi apitûâ naa goro diri pâ muru naani gòropuu ma na wânidò napwéretòotù. Na pwi tòotù-bà, âna wà Pwiduée, âna ée mwa nama bwaa âmuê diri pâ muru..
6 Jacques 1.2; 1 Pétéru 5.10Gée goo diri pâ pwi bèepwiri, â wâdé na guwà ipwàdée na guwà tâa na pâ na jèpapara aré ma tòina. Ba nye wâdé na wàrapwiri na ji pàara bèeni dau ûgé, 7 Proverbes 17.3; Zakarie 13.9; Malachie 3.3; Jacques 1.3ba na tacai ê cèikî kàwà. Ba pwacèwii ê mwani mii, na jè cîri naa gòro ânye, ba na cèitiri ê pwina tòri gée goo§ Pwacèwii mwara pai wâèùru ê iri da naa gòro ânye.. Â ê cèikî, âna dau âjimuru awé jii ê mwani mii, na o tiàué na jè tòotù. Â wiàna é tà cimwü ê cèikî kàwà [gée na càùru pâ tacai] â guwà o mwa tòpi ê pinabawâdé ma ipwamaina ma pitòbuari, na ê tòotù na ée mwa pipaarié târa diri tèpa âboro wà Iésu Kériso.
8-9 Ioane 20.29; 2 Korénito 5.7Câguwà caa mu côo wà Iésu, êco na wânümawà gooé. Â bwaa câguwà pâ côoê, êco na guwà tàgére cèikî naa gooé. Â gée goo kaa pwiri, âna é pa-udòwà wà Pwiduée, [ma naa tàwà ê *âji wâro]. Â o nye dau maina awé kaa ê ipwàdée kàwà, na pwacoé ma jè ina.
Inapàpari gée na biu pai pa-udòjè
10-11 Mataio 13.16–17 Psaume 22 Ésaïe 53 Luka 24.26–27Wà tèpa *péroféta biu, âna rà mara pame ê popai kà Pwiduée, na rà tùra goo ê âraimeai na jè o mwa tòpi—ê pai udò kâjè [naa na âji wâro]. Ba é tâa goorà ê Nyuâaê Pwicîri kà Kériso, â é nama rà inapàpari béaa ê pai tâa na aré ma bà kà Kériso, bau ê pai maina ma muugère kêe gée na càùé. [Êco na càra caa tâmogòori ê pai ina wàra ê popai na rà pame!] Â rà dau pinünüma naa goo, ma pimudàra ma rà tâmogòori pâ, o [wàilàapà, ma] wiidà, ma o wànau.
12 Ba é ina tàra wà Pwiduée pâ, êdiri pâ muru na rà inapàpari naa na nee, âna o mwa coo [gée na càùrà co] ba kâjè nabà. Â [wàé kaa pwiri ê pwina tèepaa. Ba] tèpa âboro [na ia é cùrurà pâ wà Pwiduée] âna rà jèe picémara tàwà ê Picémara Wâdé, naa na ê pàtàmara ê Nyuâaê Pwicîri, na é cùrué boome gée napwéretòotù. Â guwà côo, [nye muru na po dau pwényuâa] na rà niâ boo wà tèpa *angela, ba na rà côo [ê pwina tèepaa].
Wârori wâro na pwicîri
13 Guwà pitaniimiri diri pâ aupwényunyuâari bèepwiri, na o tà tàwà na tòotù na ée mwa pipaarié wà Iésu Kériso. Guwà nünümari bwàti, â guwà piaabòriwà, â guwà tà tàcî, ba na guwà pwa ê wakè [kà Pwiduée]. 14 Roma 12.2; Éféso 2.3, 4.17–18Guwà pitêre dèe, ba guwà tèpa naîê. Â guwà cibwaa wâro wiâra pâ câbawâdé kàwà na èpà, pwacèwii pai pwa kàwà béaa, na bwaa câguwà caa pâji tâmogòori wà Kériso. 15 Guwà ipapwicîriwà, naa na pâ tûâ kàwà. Ba wà Pwiduée na é todàwà, âna é pwicîri. 16 Lévitique 11.44–45; Mataio 5.48Ba jèe nye wii naa na *Tii Pwicîri pâ: Guwà ipapwicîriwà, ba go pwicîri.Lévitique 19.2
Papwicîri Pwiduée
17 Roma 2.11; Auinapàpari 2.23[Wâdé na guwà pitaniimiri pâ] wà Pwiduée na guwà pwapwicîri têe, ma ina gooé pâ Caa, âna câé caa pwaké goro âboro. Â ée jèpa pitèijè jècaa goro ê pwina jè pwa. Êkaa na guwà dau papwicîriê, na guwà bwaa wâro ni gòropuu.
18 Ba guwà tâmogòori bwàti pâ, [guwà tèpa âboro kêe nabàni. Ba] é jèe wâriwà goro ê wâri wèe na dau maina awé. É upawà jii ê wâro kàwà béaa, na càcaa pâri ma é naa tàwà cè âji cidòri* Na càcaa pâri ma é naa tàwà cè âji cidòri—Grec: Na ticèmuru naa goo.. Ba ia guwà tèpa *ênawéna kîri kâra diri pâ tûâ na èpà, na ia guwà popa jii tèpa jojoorowà.
Câé caa wâriwà wà Pwiduée goro mwani mii, é, mwani pwaa, é, goro cè pàra muru na o wai ma botére. 19 Apostolo 20.28; Hébéru 9.12–14Bwa! É upawà goro ê domii kà Kériso [na joro na ia é bà ba kàwà]—domii na po dau maina awé wâri wèe. Wà Kériso, âna ticè èpà gooé, pwacèwii ê nari mutô na pwa ârapwaailò gooé, na ticè tòri ma maagé gooé.
20 Éféso 1.4Ba é jèe mara pitòrigarié wà Pwiduée, béaa kâra pai tòpò kêe ê gòropuu, [ba na ée mwa bà, ma tipijè jii ê pâ èpà kâjè]. Â wà Kériso, âna é jèe nye tèepaa na pàara kâjè nabà—naa na pâ bénabwé tòotù. Â guwà côo, é jèe pwa pwiri ba kàwà! 21 Ioane 14.6; Roma 5.1–2Nye gée gooé kaa, na guwà cèikî naa goo wà Pwiduée, na é jèe pawâroé côwâ gée na aubà, ma naa têe ê pai maina ma muugère. Wàépwiri na guwà tâmogòori pâ, wà Pwiduée, âna ée mwa naa tàwà ê pwina é jèe ina† 2e phrase—Espérance en Dieu.. Â guwà tapacîri goro cèikî.
Pimeaariwà
22 Ioane 13.34; Roma 12.10Guwà jèe tòpi ê [popai na] âjupâra, [ê *Picémara Wâdé goo wà Iésu Kériso] â guwà pitêre dèe. Â jèe cèitiri ê pâ èpà kàwà gée na ê pwâranümawà. Â gée goo kaa pwiri, â jèe pâri ma guwà meaari tèpa cèikî béewà, gée na âji pwâranümawà. Êkaa na wâdé na guwà tà ciburà wàrapwiri, 23 ba jèe pitèpawà côwâ, â ê wâro na guwà jèe tòpi, âna é dau piwéna jii ê pwina guwà tòpi jii du nyaa ma caa kàwà. Ba êpwiri, âna muru na o wai ma botére‡ 1re & 2e phrases—Grec: Pitèpawà côwâ, â càcaa gée goo ê arapwüru na o wai ma botére; â nye gée goo ê arapwüru na tâa awé.. Êco na ê wâro na bwaa âmuê na go ina, âna o tâa dàra gòiri awé, ba é me gée goo ê Popai kà Pwiduée—pwi Popai na é *wâro dàra gòiri awé.
ê murumwatò
diri pâ âboro.
Rà o mwari diri.
O tiàu pwényuâa kàra
pwacèwii murubuké
na é jèe moo ma tûuboo
[ma wai ma botére].
25 Napwa naa goo
ê popai kà Pwi Ukai,
âna o tâa awé!
É cimwü dàra gòiri!
Ésaïe 40.6–8
Guwà côo, ê popai bèepwiri, âna ê Picémara Wâdé, na jèe picémara tàwà!
*1:1 Pont…Bithynie—Diri pâ province bèepwiri, âna tâa napô Turquie nabà.
1:2 Roma 8.29; 2 Tésalonika 2.13
†1:2 3e phrase—Grec: Ê pai upwaawà goro ê domii kà Iésu. Wà tèpa Juif, âna rà tétàmwara ê paaci, â rà upwaa tèpa âboro goro ê domii kêe, ba na rà cèitiri èpà kàra. Nabàni, âna ê pai bà kà Kériso, âna é pwi ârapwaailò na cèitiri èpà kâjè. Ucina mwara goro ê auipwataâboro kâjè ma wà Pwiduée, ma câmu kêe pâ, jè o mwa pitêre dèe. (Côo Exode 24.5–6, ma Hébéru 9.18–21.)
1:4 Kolosé 1.12
1:5 Ioane 10.28, 17.11
‡1:5 Tòotù pwicò—Bénabwé tòotù. Ê tòotù na ée mwa wâjué côwâ wà Iésu Kériso, ba na é pwi apitûâ naa goro diri pâ muru naani gòropuu ma na wânidò napwéretòotù. Na pwi tòotù-bà, âna wà Pwiduée, âna ée mwa nama bwaa âmuê diri pâ muru.
1:6 Jacques 1.2; 1 Pétéru 5.10
1:7 Proverbes 17.3; Zakarie 13.9; Malachie 3.3; Jacques 1.3
§1:7 Pwacèwii mwara pai wâèùru ê iri da naa gòro ânye.
1:8-9 Ioane 20.29; 2 Korénito 5.7
1:10-11 Mataio 13.16–17
1:10-11 Psaume 22 Ésaïe 53 Luka 24.26–27
1:14 Roma 12.2; Éféso 2.3, 4.17–18
1:16 Lévitique 11.44–45; Mataio 5.48
1:17 Roma 2.11; Auinapàpari 2.23
*1:18 Na càcaa pâri ma é naa tàwà cè âji cidòri—Grec: Na ticèmuru naa goo.
1:19 Apostolo 20.28; Hébéru 9.12–14
1:20 Éféso 1.4
1:21 Ioane 14.6; Roma 5.1–2
†1:21 2e phrase—Espérance en Dieu.
1:22 Ioane 13.34; Roma 12.10
‡1:23 1re & 2e phrases—Grec: Pitèpawà côwâ, â càcaa gée goo ê arapwüru na o wai ma botére; â nye gée goo ê arapwüru na tâa awé.
1:24 Ésaïe 40.6–8