25
Tarifulaa suria nga akwale'e geni lari'i
Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo la'u, Na nga alata na 'inau 'aku ori la'u mai, nga ba'itangaa na God te'e 'ilaka'u nga akwale'e geni lari'i na gila ngaria no'o nga uunu aga, ma gila ka kwaimamani fana nga alakwa fooru na te'e leka mai 'ani talaiga fana 'ubulana nga fafangalaa na fuageninga. Ma nga nima geni lari'i ngaa'i gila kakakula, ma nga nima ai ngaa'i gila ka manata'a. Ni geni lari'i lo'oo gila kakakula gila ngaria nga uunu aaga, tafe'ua ma gila 'ame ngaria mola nga oel* Na alata no'ona, ta'a gila agea oel fa'asia olif, ma oel no'ona ngaia 'ola fana fa'anulalana uunu aga. na ngaia 'e to'omia fana fa'anulalana uunu aaga fe'eniga. Ma ni geni lari'i na gila manata'a gila ngaria nga botele oel ba'ita fe'enia nga uunu aaga. Ma nga alakwa fooru lo'oo ngaia 'ame nigi 'aferu, ma ni geni lari'i lo'oori, nga maaga 'e oloolo te'efou, ma gila ka eeno mola.
“Ma 'ubulana dalototo'o na logo, te'e wane 'e o'omae maka 'ilo'oo, ‘Nga alakwa fooru ngaia 'e nigi no'o mai! Moru leka, ma mooru ka daria.’ Nga akwale'e geni lari'i no'ona gila tata'e, ma gila ka sasari agau na nga uunu aaga. Ma ni geni lari'i lo'oo gila kakakula lo'oori gila ka fata 'ilo'oo fana ni geni lari'i lo'oo gila manata'a, ‘Moru kwatea nga oel fana uunu ameeru, suria nga oel ameeru 'e galangi ka sui no'o.’
“Tafe'ua ma gila lamadu'aga ma gila ka 'ilo'oo, ‘'Ato no'o, tofuna ngaia 'ame to'omia 'adauru te'efou. Moru leka na te'efuta 'ifi, fana 'amoru foria nga oel fana uunu amooru.’ 10 Ma alata gila leka fana 'agila foria la'u nga oel, nga alakwa fooru no'ona ngaia 'e nigi mai. Ma ni lari'i no'ona na gila sasari agau, gila ka leka no'o fe'enia fana nga fafangalaa na fuageninga. Ma gila ka fono no'o 'usia nga sinamaa.
11 “Ma 'i burina, ni geni lari'i laka'u gila kakula, gila nigi la'u mola mai, ma gila ka 'ilo'oo, ‘Wane ba'ita! 'Oi 'ulasia kau nga sinamaa fameeru.’ 12 Ma nga alakwa fooru no'ona ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, ‘'Ola 'e to'o lo'oo nau ku iiria famooru, nau ku bobolosi 'amooru.’ ”
13 Ma la Jisas ka fa'asuia nga tarifulaa lo'oo maka 'ilo'oo, “Ngai lo'oo, mooru aga aga le'a, tofuna moru bobolosia nga gani ma alata na 'inau taku nigi la'u mai ai.”
Nga tarifulaa suria orilana mai wane ba'ita
(Luk 19:11-27)
14 Sui ma la Jisas ka iiria la'u nga tarifulaa lo'oo fana nga fufu'iwane aana maka 'ilo'oo, “Na nga alata nau 'aku ori mai, nga ba'itangaa na God te'e 'ilaka'u te'e wane laka'u 'e sasari 'ani leka na lefu lalau, maka soea mai ni wane ni taunga'inga aana, maka iiria faga 'agila aga suria nga dari'olanga aana. 15 Ma ngaia ka kwatea nima to'oni (5,000) seleni fana nga wane ngaa'i. Ma fana nga wane ngaa'i la'u, ngaia 'e kwatea rua to'oni (2,000) seleni. Ma fana nga wane ngaa'i la'u, ngaia 'e kwatea te'e to'oni (1,000) seleni fana. Ngaia 'e kwatea tooto'o fe'enia nga su'a'olanga aaga. Sui ma ngaia ka leka no'o na lelekanga aana. 16 Ma nga wane ne'e ngaria nga nima to'oni seleni, ngaia 'e taunga'i 'ania, maka daria nga nima to'oni seleni ngaa'i la'u. 17 Ma nga wane laka'u 'e ngaria rua to'oni seleni, ngaia 'e taunga'i la'u mola 'ania, maka daria nga rua to'oni seleni ngaa'i la'u. 18 Ma nga wane laka'u 'e ngaria te'e to'oni seleni, ngaia 'e leka, maka 'eria nga kiru 'ubulana nga wado, maka na'agonia mola bata laka'u na wane ba'ita aana 'e kwatea fana.
19 “Ma burina nga alata 'ame lalau mola, nga wane ba'ita laka'u aaga 'e ori mai, ma ngaia 'e siria 'ani su'asuria ni wane ni taunga'inga aana gila taunga'i 'utaa 'ania bata laka'u aana. 20 Ma nga wane laka'u 'e ngaria nima to'oni seleni, ngaia 'e ngaria mai nga nima to'oni seleni ngaa'i, maka fata 'ilo'oo, ‘Welakau, 'i'oo kwatea nima to'oni seleni fagu laka'u. 'Oi agasia madi, nau ku daria la'u nga nima to'oni seleni fe'enia.’
21 “Ma nga wane ba'ita aana 'e lamadu'aa maka 'ilo'oo, ‘'I'oo wane ni taunga'inga le'a agu. Nau ku su'asuria nau ku tagoto'o amu! 'I'oo taunga'i le'a 'ania nga 'ola sisika, ngaia lo'oo nau taku aru'o 'ani ba'ita fafia ni 'ola 'e aula. 'Oi leka mai, moko aile'a fe'eni nau.’
22 “Ma nga wane ne'e ngaria rua to'oni 'e nigi la'u mai ma ka fata 'ilo'oo, ‘Welakau, 'i'oo kwatea rua to'oni seleni fagu laka'u. 'Oi agasia madi, nau ku daria la'u nga rua to'oni seleni fe'enia.’
23 “Ma nga wane ba'ita aana ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, ‘'I'oo wane ni taunga'inga le'a agu, nau ku su'asuria nau ku tagoto'o amu! 'I'oo taunga'i le'a 'ania ni 'ola sisika. Ngaia lo'oo nau taku aru'o 'ani ba'ita fafia ni 'ola 'e aula. 'Oi leka mai, moko aile'a fe'eni nau.’
24 “Sui ma nga wane laka'u 'e ngaria te'e to'oni seleni, 'e nigi mai. Ma ngaia ka to'ofono mola maka fata 'ilo'oo, ‘Welakau, nau ku su'aai 'i'oo nga wane 'i'oo 'inifou'u'u no'o. 'I'oo ngaria bata mola na taunga'inga na ta'a matari famu, ma 'i'oo goni'i mola ni 'ola famu na lefu na 'i'oo 'ame kirua. 25 Ngaia lo'oo nau ku ma'u, ma kua leka ma kua na'agonia mola bata laka'u amu 'ubulana wado. 'Oi agasia, bata laka'u amu ngaia lo'oo mola.’
26 “Ma nga wane ba'ita aana ka lamadu'aa maka 'ilo'oo, ‘'I'oo nga wane 'i'oo taunga'i 'e ria, moko lalakwa'a. 'I'oo su'a no'o ai na nau ku gonia ni 'ola na lefu na nau ku 'ame kirua, ma kua ngaria mola ni 'ola na ta'a matari. 27 Lauta 'i'oo manata 'ilo'oo, 'uta'i na 'i'oo 'ame arua nga bata agu 'ubulana lefu ni aru batanga fana 'ani aula, maka nigi na alata nau ku ori mai ai, fana 'inau ku ngaria nga bata no'ona ma nga bata ni talenga la'u fe'enia?’
28 “Sui ma nga wane ba'ita lo'oori ka fata 'ilo'oo fana ni wane ni taunga'inga lo'oo aana, ‘Moru ngaria nga bata lo'oo fa'asia, ma moru ka kwatea fana nga wane ne'e to'o na nga 10,000 seleni. 29 Tofuna, te'efuta wane na ngaia 'e taunga'i le'a na 'olataa na ngaia 'e to'o ai, nau taku kwatea la'u ni 'ola ngaa'i la'u mola fana. Ma ni dai na ngaia 'ame taunga'i le'a 'ania 'ola, tafe'ua ngaia to'o na te'e 'ola sisika mola, nau taku lafua fa'asia. 30 Ma nga wane ni taunga'inga lo'oo, moru to'osia 'i maa 'ubulana nga maa'e logo, lefu fana ta'a 'agila aaniaani ai ma fana nga giri nifonga ma nonifiinga ai.”
31 La Jisas ka fata 'ilo'oo la'u fana nga fufu'iwane aana, “Alata 'inau, nga Wela na Wane, 'aku ori la'u mai 'ania kwangakwanganga fe'enia nga enselo, nau taku nana'i na furi'i to'oto'orunga na Kiingi. 32 Ma nga ta'a te'efou fa'asia fanua te'efou tagila ogu mai 'i na'ogu. Ma nau taku dalo'ia nga ta'a te'efou, 'ilaka'u nga wane laka'u ngaia 'e aga suria nga sifisifi 'e dalo'ia nga sifisifi fa'asia nga nanigot. 33 Ma nau taku arua no'o ta'a 'e odo 'i gula le'a agu, ma nga ta'a 'e ria 'i gula moori agu.
34 “Sui mai nau taku fata 'ilo'oo fana ta'a na gila nana'i gula le'a agu, ‘Moru no'o na ta'a na Mama'a agu 'e nanamate'eni 'amooru. Moru ru'u mai 'i 'ubulana foufounga lo'oo ngaia 'e sasari agau ai famooru 'ita no'o mai na eetalana nga fanua lo'oo 'i wado. 35 Suria alata nau ku molo'u, moru kwatea fangalaa fagu. Ma alata nau ku maarigo'u moru kwatea ka'o fagu. Ma alata nau ku leka mai fa'asia nga fanua matari, moru kwalo nau fana 'ubulana 'ifi amooru. 36 Ma alata nga ruu 'e 'amoe agu, moru kwate ruu fagu. Ma alata nau ku fii, moru aga suri nau. Ma alata nau ku nana'i 'i 'ubulana 'ifi na lokafu, moru ma'ala to'ogu.
37 “Sui ma ta'a 'e odo lo'oo tagila orisia ma gila ka 'ilo'oo, ‘Alafa, alata 'uta'i na meru agasia 'i'oo molo'u, ma meeru ka langoni'o? Alata 'uta'i na 'i'oo maarigo'u, ma meeru ka kwatea ka'o famu? 38 Ma alata 'uta'i na 'i'oo nga wane ngaia 'e nigi fa'asia nga fanua matari, ma meeru ka soe'o 'i 'ifi ameru, ma alata 'uta'i na nga ruu 'e 'amoe amu ma meru ka kwatea ruu famu? 39 Ma alata 'uta'i na meru agasia na 'i'oo fii 'amoe ma 'i'oo nana'i 'ubulana nga 'ifi na lokafu, ma meru ka nigi to'omu?’
40 “Mai nau taku lamadu'aga mai nau taku fata 'ilo'oo, ‘'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, alata moru agea te'efuta 'ola 'ilo'oo fana te'efuta wane, gwa'a ngaia 'ame to'o na lata, moru agea no'o fagu.’
41 “Ma nau taku fata 'ilo'oo fana nga ta'a na gila nana'i 'i gula moori agu, ‘Moru leka lalau kau fa'asi nau. God te'e kwa'i amooru. Ma tamoru leka 'ubulana nga eele ne'e nana'i firi, na God ngaia 'e sasari agau ai fana nga Saetan ma nga enselo aana. 42 Suria nau ku molo'u, ma moru 'ame kwatea mola te'efuta fangalaa fagu. Ma alata nau ku maarigo'u, moru 'ame kwatea mola te'efuta ka'o fagu. 43 Ma alata nau ku nigi mai, moru 'ame kwalo nau mola 'ubulana 'ifi amooru ma alata nga ruu 'e 'amoe agu, moru 'ame kwatea mola ruu fagu. Ma alata nau ku fii ma ku nana'i 'i 'ubulana nga 'ifi na lokafu, moru 'ame aga mola suri nau.’
44 “Ma tagila orisia ma gila ka 'ilo'oo, ‘Alafa, alata 'uta'i na meeru agasi'o, ma 'i'oo molo'u, ma 'i'oo maarigo'u, ma 'i'oo nga wane ninigi mola, ma nga ruu 'e 'amoe amu, ma 'i'oo fii la'u, ma 'i'oo nana'i 'i 'ubulana nga 'ifi na lokafu, mai meru 'ame kwaibooni mola amu?’
45 “Mai nau taku lamadu'aga ma ku 'ilo'oo, ‘'Ola kwala'imori nau ku iiria famooru, alata moru 'ame kwaibooni na ta'a na gila 'ame to'o na lata, mooru 'ame kwaibooni no'o agu.’
46 “Sui ma gila ka leka no'o fana nga kwa'ikwa'inga ne'e nana'i firi, ma nga ta'a 'e odo gila ka leka no'o fana nga mooringa firi.”

*25:3 Na alata no'ona, ta'a gila agea oel fa'asia olif, ma oel no'ona ngaia 'ola fana fa'anulalana uunu aga.